Dictionnaire de psychanalyse

Termen klasel er brederouriezh hag er vredoniezh oc’h aroueziñ “endalc’hed fetis un taol dezevout”, “ent dibarek, an azdedaol eus ur verzadenn gent” (Lalande, Vocab. Philosophie ; sl. ivez LAVAR 04, Preder, 1970, pp. 53-56). Freud a lak a-gevenep derc’had ha kantaezad, pep hini eus an daou o kaout tonkadoù distag en argerzhioù bred.

1° Ar patromoù damkanel kentañ a felle da Freud ober meiz ganto war ar psikoneurozioù zo savet en-dro d’an diforc’h etre “pegement kantaezad” ha “derc’had”. En neuroz mac’hennel, e vez treuzlec’hiet ar pegement kantaezad diwar an derc’had klañvwezhus stag ouzh an darvoud daraezek war un derc’had all kemeret da zinoaz gant ar gouzrec’h. En darfell, e vez troet ar pegement kantaezad e gremm kreudel hag argelet e vez an derc’had arvoustret diwar-bouez un tachad pe un oberiezh-korf. E pep degouezh, e vez arvoustret an derc’had ha goudavet ar c’hantaezad.

2° Freud a ra anv eus “derc’hadoù diemouez” hep diwelout an dislavar a zo en termenoù. Lezel a ra a-gostez un arvez klasel eus an derc’hañ : an derc’hañ evel ergorañ, evel emouezañ (ouzh). Evitañ e ve kentoc’h an derc’had ar pezh eus an ergerc’henn a vez enskrivet er reizhiadoù koun.

3° Evit Freud, n’eo ket ar c’houn un degouezhlec’h a skeudennoù, met ober a ra anv a reizhiadoù koun ha diskouez an eñvor o kemer perzh e meur a steudad strollata ; pa gomz eus “kounlerc’h”, ne wel ket eno ul louc’had o chom e dilerc’h an ergorenn, hogen un arouez bepred e kenere gant arouezioù all. E seurt diarsell emañ an derc’had freudek nes da geal saosurek an arouesaer — nested en deus Lacan gounezet korvo bras ganti.

4° Daou live a ra Freud eus an derc’hadoù : an derc’hadoù tra hag an derc’hadoù ger, o reiñ ur pouez lunegorel-diazez d’an diforc’h-se. An derc’hadoù tra, o tezverkañ ar reizhiad diemouez, zo a-geñver strishoc’h gant an dra : en “trezerc’hañ kezivik” e ve tremenet gant ar bugel an derc’had tra da gevatal an dra merzet ha kevannodet en diouer anezhañ. Heñveldra, e 1894-1896, pa glask Freud e penn-krec’h an hentoù-strollata “an derc’had diemouez klañvwezhus”, pezh a striv davitañ eo ar poent pellañ-holl ma ve an ergerc’henn dizistagadus diouzh he lerc’hioù, an arouesaed dizisrannadus diouzh an arouesaer.

5° El lavar freudek, an diforc’h etre kounlerc’h ha derc’had evel kevannodad ar c’hounlerc’h, mard eo empleg, ne vez ket bepred lakaet e penn-kont. Moarvat ez eo diaes empentiñ ur c’hounlerc’h glan, eleze un derc’had a ve peurzigevannodet.

∆ Notañ n’eus e galleg adanv ebet deveret eus représentation keñverek d’an Al. Vorstellungs- pe d’ar Br. derc’hadel. Sk. : représentant-représentation (Al. Vorstellungsrepräsentant, Sz. ideational representative, Br. leuriad derc’hadel) ; objets réels ou imaginaires (Br. ergerc’hennoù trael pe derc’hadel).