Dictionnaire de psychanalyse

Meizadur oc’h arlakaat diforc’hekadur ar benvegad bred en un niver reizhiadoù, dezho doareoù hag arc’hwelioù dibarek, kempennet diouzh un urzh resis, pezh a ro an dro d’o derc’hennañ evel lec’hiennoù bred luniadus en egor.

Anv a reer eus daou lunegor freudek, an hini kentañ savelet e-tro 1900 o tiforc’hiñ diemouez, ragemouez hag emouez, an eil, a voe graet anv anezhañ diwar 1920, o lakaat kemm etre tri ensav : ar se, ar me hag an dreistme.

An termen topik (“lunegorañ, lunegorouriezh, arlakadurezh al lec’hioù” — Gr. τόποι) a vez arveret gant ar filozoferion abaoe Henhellaz. Evit Aristoteles, e oa gant al lec’hioù lunegorel un talvoud e-keñver poellouriezh ha dareulouriezh (logik ha retorik). Kant a dermene e transscendentale Topik (“lunegorañ trehontel”) evel “desavelañ dre ar barn al lec’h o tereout ouzh pep meizad”.

Freud a zanzeas goulakadur al lunegor bred diwar gealioù boaziet en e amzer e meur a dachenn eus ar preder : en neurologiezh e veze difennet arlakadenn al lec’hiadoù empenn ; er vredoniezh kleñvedel e komzed, diwar bleustr an teoghun, eus “dizoubladur ar bersonelezh”.

Setu e berr pennañ degasadennoù Freud : al lec’hioù eus al lunegor bred zo dezho pep a natur hag a arc’hwelerezh disheñvel ; ar reizhiadoù diforc’het zo frammet enno o-unan ha kenetrezo ; bez’ o deus darempredoù dialuskel kenetrezo ; erfin, pep hini hag an hollad anezho a vez o tedreiñ gant an amzer, o vezañ sez da azveradurioù bras pe vrasoc’h.